Παλεύοντας για το δικαίωμα στην κατοικία

Στην Ελλάδα του 2008 λίγοι άνθρωποι γνώριζαν τι είναι ένα «κόκκινο δάνειο». Με την οικονομική κρίση τα κόκκινα δάνεια που στα τέλη του 2008 ήταν  το 3,12% επί του συνόλου των δανείων , έφτασαν να είναι σήμερα στο 53%. Η κυβέρνηση λοιπόν συνεχίζοντας τις πολιτικές των προηγούμενων και σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τους θεσμούς, έρχεται να βγάλει από αυτή τη δύσκολη θέση τις τράπεζες, ανοίγοντας τον δρόμο για δεκάδες χιλιάδες πλειστηριασμούς μέσα στα επόμενα χρόνια. Παρά λοιπόν τα όσα ισχυρίζεται τόσο η κυβέρνηση όσο και τα ΜΜΕ: ΤΟ 75-80% των ακινήτων που απειλούνται με πλειστηριασμό αφορά λαϊκή περιουσία συμπεριλαμβανομένων και πολλών πρώτων κατοικιών.

Το κίνημα ενάντια στους πλειστηριασμούς, παρά τις αποτυχημένες προσπάθειες της κυβέρνησης, διογκώνεται όσο περνάει ο καιρός και συνεχίζει να αντιστέκεται. Η κυβέρνηση  έχει προσπαθήσει με κάθε τρόπο να καταστείλει τη δράση του, είτε με συκοφαντίες, είτε με παρουσία ισχυρής αστυνομικής δύναμης, με χρήση δακρυγόνων, αλλα και με το τελευταίο νομοθέτημα που επιδιώκει να τρομοκρατήσει όσες και όσους αντιστέκονται,  με διώξεις και φυλακίσεις. Από την Τετάρτη 21/2 η κυβέρνηση έρχεται να παίξει το τελευταίο της χαρτί για τη διάσωση των τραπεζών, εφαρμόζοντας καθολικά τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς.

Μέσα λοιπόν στο επόμενο έτος θα πρέπει να γίνονται 7.000 πλειστηριασμοί (1.000 ανά μήνα) μέχρι τον Σεπτέμβριο και από τον Οκτώβρη μέχρι το τέλος του 2018,θα διεξάγονται 2.000 πλειστηριασμοί ανά μήνα, ενώ μέχρι και το 2021 θα έχουν γίνει 130.000 πλειστηριασμοί. Όλα αυτά σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η προστασία της πρώτης κατοικίας υπάρχει μόνο σε προφορικές συμφωνίες με τις τράπεζες, δεσμεύσεις που ήδη έχουν αρχίσει να αθετούν.

Βρισκόμαστε λοιπόν μπροστά σε μία βίαιη αρπαγή της περιουσίας υπερχρεωμένων νοικοκυριών, που όπως έχει δείξει και η εμπειρία σε άλλες χώρες, δεν στοχεύει ποτέ στους έχοντες αλλά στους μη έχοντες. Αντίστοιχα παραδείγματα τόσο στην Αμερική όσο και στην Ισπανία, δείχνουν ότι όχι μόνο οι πρώτες μαζικές κατασχέσεις έγιναν σε περιοχές με χαμηλά εισοδήματα αλλά έφτασαν να επηρεάσουν  ακόμη και τις πιο ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.

Το μεγάλο «ποντάρισμα»

Για την δημιουργία του «νέου κόσμου» των λίγων,  πάνω στα συντρίμμια του παλιού,  απαιτείται βία. Σήμερα οι τράπεζες καταστρέφουν. Χρησιμοποιώντας ως μοχλό πίεσης την επικείμενη κατάσχεση της κατοικίας ή την πώληση του δανείου σε κεφαλαιακές εταιρείες πιστωτικού κινδύνου, προσφέρουν «ευνοϊκές» ρυθμίσεις και αναγκάζουν τους οφειλέτες να κάνουν διακανονισμούς που σε πολλές περιπτώσεις  τους αποστραγγίζουν και από τον τελευταίο οικονομικό πόρο που τους επιτρέπει να επιβιώνουν και να καλύπτουν βασικές ανάγκες.

Και επειδή η κερδοφορία των τραπεζών δεν σταματάει μόνο στην εξαπάτηση του δανειολήπτη, με την πλήρη κάλυψη που τους δίνουν οι θεσμοί και η κυβέρνηση  για  να διώξουν από τα ισοζύγια τους τα «κόκκινα δάνεια» κατέληξαν σε μία πολύ συμφέρουσα για αυτές συμφωνία. Υπολογίζεται ότι ενδεχομένως πάνω από 10.000 ακίνητα από αυτά που θα βάζουν οι ίδιες σε πλειστηριασμό, θα μπορούν να τα αγοράζουν στην τιμή της πρώτης εκκίνησης. Διώχνοντας δηλαδή από πάνω τους τα κόκκινα δάνεια, αποκτούν περιουσιακά στοιχεία, αναπτύσσουν δηλαδή  την επιχειρηματική δράση του real estate,  και τα μεταπουλούν μελλοντικά –μιας και δεν δεσμεύονται από κανέναν- σάμπως είναι δανειολήπτες;- όταν η αγορά των ακινήτων  θα έχει ανακάμψει.

Μέσα λοιπόν σε όλη αυτή την κατάσταση δημιουργείται ένα τεράστιο πεδίο κερδοφορίας και μία αντίστοιχα μεγάλη επιχείρηση που εκτείνεται από τις τράπεζες, περνάει από τους συμβολαιογράφους και φτάνει στα real estate, που είναι και ο χώρος που επωφελείται στον μεγαλύτερο βαθμό από όλη αυτή την ιστορία. Γιατί, σε μία εποχή που οι αξίες των ακινήτων υποβιβάζονται μέρα με τη μέρα, επενδύεις το κεφάλαιο σου πάνω στη δυστυχία του άλλου και κερδοσκοπείς σε βάρος του. Είναι αρκετά κατανοητό ότι η διαδικασία του πλειστηριασμού θα μπορούσε να είναι έστω και κατ’επιφασην πιο δίκαιη, αν ο δανειολήπτης μπορούσε να πουλήσει την κατοικία του στην αρχική της αξία, κάτι που σε καιρό κρίσης της αγοράς ακινήτων δεν συμβαίνει. Και σε αυτό ακριβώς ποντάρουν τόσο οι τράπεζες όσο και τα κοράκια-πλειοδότες.

Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι οι διαδικασίες μετασχηματισμού των πόλεων  και «εξευγενισμού» των πιο «υποβαθμισμένων» περιοχών, που συνεπάγονται εκτοπισμό πληθυσμιακών ομάδων από τον τόπο διαμονής τους και μετεγκατάστασης του σε σύγχρονες «παραγκουπόλεις» έξω από τον αστικό ιστό, έχουν σε πολύ μεγάλο βαθμό να κάνουν με την όλη παραπάνω διαδικασία και ευνοούν προφανώς την αγορά των ακινήτων. Η πόλη δηλαδή παύει να είναι δικαίωμα όλων, αλλά μία νησίδα «πλουσίων»,  απομακρυσμένη από την ύπαρξη των πιο καταπιεζόμενων κομματιών της κοινωνίας.

Δικαίωμα στην πόλη σημαίνει και δικαίωμα στην κατοικία

Πράγματι τα νούμερα δείχνουν να διαμορφώνεται μία ασφυκτική κατάσταση σε ότι αφορά τόσο τη ζωή εντός της πόλης αλλά και το δικαίωμα στην κατοικία. Από το 2009 υπάρχει 10% μείωση της ιδιοκατοίκησης. Και ίσως να μην ήταν τόσο τρομακτικά μεγάλο αυτό το νούμερο αν δεν μιλούσαμε για ανθρώπους  που έχασαν τα σπίτια τους με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, δηλαδή είτε εκπλειστηριάστηκαν βουβά είτε τα πούλησαν-που είναι το πιο συνηθισμένο- για να καλύψουν άμεσες ανάγκες και πλέον μένουν στο ενοίκιο. Την ίδια ώρα μιλάμε για 900.000 νοικοκυριά που, προσπαθώντας να καλύψουν άλλες βασικές τους ανάγκες, έρχονται αντιμέτωπα με την επισφαλή διαβίωση και την ενεργειακή φτώχεια (αδυνατούν δηλαδή να πληρώσουν το ρευμα και τη θερμανση τους).

Παράλληλα, τα διαμορφωμένα -μέσα από αντίστοιχες διαδικασίες υφαρπαγής, πλειστηριασμών και περιθωριοποίησης- ολιγοπώλεια στα μεγάλα αστικά κέντρα της δυτικής Ευρώπης και όχι μόνο, κάνουν τη διαβίωση για έναν νέο  εξαιρετικά δύσκολη και γεμάτη στερήσεις, λόγω του τεράστιου κόστους των ενοικίων. Αντίστοιχα στην Ελλάδα, το 50% των νέων 22-34 χρονών, αναγκάζονται να ζουν με τους γονείς τους, μιας και οι μορφές επισφαλούς και μαύρης εργασίας κάνουν πρακτικά αδύνατη τη συντήρηση ενός σπιτιού.

Η υπεράσπιση του δικαιώματος στην  κατοικία με τη μορφή της αντίστασης στους πλειστηριασμούς και στις εξώσεις δεν μπορεί να μην συνδέεται με τα αιτήματα για αξιοπρεπή διαβίωση και κατοικία για όλους και όλες. Και αντίστοικα η διαδικασία επαναδιεκδίκηση της πόλης δεν μπορεί παρά να μην είναι ένας συνεχής αγώνας απέναντι σε όλους εκείνους μας επιβάλουν αυτή την ασφυχτική καθημερινότητα. Εν ολίγοις η ιδέα του δικαιώματος στην πόλη, και άρα και στην κατοικία, γεννιέται στους δρόμους, τις γειτονιές, ως  κραυγή των καταπιεσμένων ανθρώπων για επιβίωση.

Απέναντι λοιπόν και στους επικείμενους πλειστηριασμούς, για το δικαίωμα στην κατοικία,  διεκδικούμε:

 

Πραγματική προστασία της λαϊκής κατοικίας και περιουσίας με μέτρα όπως η νομοθέτηση του ακατάσχετου της πρώτης κατοικίας και η διαγραφή χρεών των λαϊκών οικογενειών προς τράπεζες, κράτος, δήμους και ταμεία.

Κατάργηση του νομοθετικού πλαισίου για τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και των ηλεκτρονικών κατασχέσεων από λογαριασμούς εργαζομένων, αυτοαπασχολούμενων, συνταξιούχων.

Όχι στις διώξεις και την καταστολή του κινήματος.

Νόμιζες ότι ένα πτυχίο αρκεί για να γίνεις μηχανικός ;

 

Τον τελευταίο καιρό έχει ανοίξει η συζήτηση στο ΤΕΕ για την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου και του τρόπου απονομής της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος. Αυτή η συζήτηση ξαναφέρνει στο προσκήνιο πτυχές των αλλαγών που επιχείρησε να φέρει πέρυσι ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χ. Σπίρτζης, που συμπυκνώνονται στα εξής:

• Εισάγονται οι κλάσεις στα μητρώα των μηχανικών στον ιδιωτικό τομέα με τον ίδιο χαρακτήρα που υπήρχαν μέχρι τώρα και στο δημόσιο.

• Εισάγεται το καθεστώς μαθητείας, όπου για τα 4 πρώτα χρόνια, ο μηχανικός Α’ κλάσης δεν θα έχει δικαίωμα υπογραφής σε κανένα έργο 

• Η αλλαγή κλάσης, θα γίνεται μεσα από κύκλους σεμιναρίων και εξετάσεων αλλά και με προαπαιτούμενη την κάλυψη συγκεκριμένου χρόνου εργασιακής εμπειρίας.

 

Με βάση και τις προτάσεις που ήταν να συζητηθούν στην προηγούμενη Αντιπροσωπεία του ΤΕΕ, μέσα σε πολλά άλλα,  εισάγονται πλέον και εξετάσεις για την εγγραφή στο ΤΕΕ.

Όλα τα παραπάνω, όπως ακριβώς συζητούσαμε και πέρσι, έρχονται ουσιαστικά να ορίσουν την κατεύθυνση της απόσπασης των δικαιωμάτων από τα πτυχία. Στο πλαίσιο λοιπόν του νέου  αυτού μοντέλου δεν θα μιλάμε πλέον για τα δικαιώματα στα οποία θα οδηγεί το πτυχίο, αλλά για το μέγιστο εύρος επαγγελματικών δικαιωμάτων στο οποίο θα μπορεί να φτάσει κάποιος/α μέσω περαιτέρω σπουδών, ειδικεύσεων, καταρτίσεων, σεμιναρίων, πιστοποιήσεων, επαγγελματικής εμπειρίας κ.λπ. Έτσι λοιπόν, τα πρώτα τέσσερα χρόνια, ύστερα από το πέρας των σπουδών τους, οι μηχανικοί θα δουλεύουν ως μαθητευόμενοι με τους ανάλογους μισθούς. Παράλληλα όμως, για να μπορούν να μεταβούν στη Β’ κατηγορία, απαιτείται αυτά τα 4 χρόνια, να πληρώνουν εισφορές στο ΤΕΕ και στο ΤΣΜΕΔΕ, προφανώς αναντίστοιχες του μισθού τους. Τέλος, με την κάλυψη συγκεκριμένου χρόνου εργασιακής εμπειρίας και μετά από εξετάσεις, θα μπορούν να μεταβούν σε άλλη κατηγορία. Η προετοιμασία για συμμετοχή στις εξετάσεις, θα γίνεται μέσω ενός κύκλου σεμιναρίων που θα διοργανώνονται άπο το ΤΕΕ, με το αζημείωτο φυσικά! Ενώ λοιπόν το ΤΕΕ θα έπρεπε θεωρητικά να διαφυλάσσει τον ενιαίο χαρακτήρα τον δικαιωμάτων, έρχεται να δημιουργήσει μηχανικούς διαφορετικών ταχυτήτων και μετατρέπεται πλέον σε φροντιστή, εξεταστή, πιστοποιητή και επιτηρητή της διάλυσης των δικαιωμάτων μας.

Όλα τα παραπάνω λοιπόν, σημαίνουν ότι τα 5 χρόνια σπουδών, εξετάσεων, παρακολουθήσεων παρότι μέχρι τώρα αποτελούσαν την ικανή συνθήκη για την κατανόηση και άσκηση του επαγγέλματος, τώρα ξαφνικά για το ΤΕΕ, δεν επαρκούν για τίποτα απολύτως. Τα πτυχία μας δηλαδή μετατρέπονται απλά σε ένα κλειδί για την είσοδο σε έναν νέο κύκλο κατάρτισης και εξετάσεων. Κάτι που προφανώς μας κάνει να αναρωτιόμαστε, τι είναι αυτό που δεν μπορεί να καλύψει ένας 5ετής κύκλος σπουδών, αλλά καλύπτεται με ένα κύκλο 4 σεμιναρίων και μία εξέταση;

Την ίδια ώρα, παράλληλα με τα παραπάνω, ο διαχωρισμός ανάμεσα σε μηχανικούς με master και σε «υπόλοιπους μηχανικούς» (bachelor) σε δύο υποκατηγορίες (κλάση Α1 και Α2), έρχεται να κατοχυρώσει θεσμικά τη διάσπαση των πτυχίων. Κάτι που κουμπώνει πολύ καλά και με όλες τις αλλαγές των προγραμμάτων σπουδών που επιχειρούνται τα τελευταία χρόνια και κινούνται γύρω από 2 βασικούς πυλώνες (συρρίκνωση θεωρητικού υποβάθρου, κατέβασμα μαθημάτων κορμού στα πρώτα 3 χρόνια). Έτσι, παρά και τον εφησυχασμό που καλλιεργούσαν οι διοικήσεις τόσο καιρό για το αδιάσπαστο του πτυχίου, αφήνεται ανοιχτό το ενδεχόμενο της διάσπασης. Κάτι το οποίο μας κάνει να πιστεύουμε ότι μάλλον δεν είναι και τόσο τυχαία η εισαγωγή διδάκτρων στα μεταπτυχιακά, την ώρα που δημιουργείται μία τεράστια πελατεία από μηχανικούς 4ετων ή 3ετών που χρειάζονται το master για την εισαγωγή τους στην «προνομιακότερη» κλάση.

Την ώρα λοιπόν που ένα μεγάλο μέρος των νέων μηχανικών βρίσκεται ήδη αντιμέτωπο με την επισφάλεια ή την ανεργία, όλα τα παραπάνω δεν είναι τυχαία. Η πολιτική της αποστοίχισης των επαγγελματικών δικαιωμάτων από τα πτυχία υλοποιείται μέσα σε μία συνολικότερη κατεύθυνση καταπάτησης των εργασιακών δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων.

 Πρόκειται για μία επιλογή που έρχεται  να δημιουργήσει ευέλικτους εργαζομένους, με υποβαθμισμένη εργασία και άρα χαμηλή διαπραγματευτική ισχύ απέναντι στον εργοδότη. Πρόκειται για μία επιλογή που διασπά τους κλάδους και δημιουργεί μηχανικούς πολλών ταχυτήτων. Πρόκειται για μία επιλογή που θα καταστρέψει τα μικρά τεχνικά γραφεία, θα συσσωρεύσει τα έργα και τις μελέτες σε μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους για να αυξήσει τελικά την κερδοφορία τους. Τέλος, πρόκειται για μία επιλογή που θα φέρει όλους εμάς, τους νέους μηχανικούς, αντιμέτωπους με ακόμη μεγαλύτερη εκμετάλλευση και εν τέλει με το δίλημμα είτε  της εγκατάλειψης του επαγγέλματος είτε της μετανάστευσης.

Είμαστε η γενιά που ζει στον κυκεώνα της ανεργίας, της επισφάλειας, της εκμετάλλευσης! Δεν θα ανεχτούμε να είμαστε η  λεία ούτε  για να κερδοφορούν οι μεγάλες εταιρείες, ούτε για να κερδοφορεί το κατεστημένο του ΤΕΕ! Το Σάββατο 3.3. στην Αντιπροσωπεία του ΤΕΕ, οι Φοιτητικοί Σύλλογοι μαζί με τους εργαζόμενους του ΣΜΤ, μπλοκάραμε την ψήφιση των παραπάνω μέτρων, που αποτελεί την τελευταία πράξη καταπάτησης των δικαιωμάτων μας!

 

Κι είναι στο χέρι μας, μέσα από τις συνελεύσεις, τις συλλογικές αποφάσεις και τους κοινούς μας αγώνες, να τελειώνουμε με όλους αυτούς και να ζήσουμε αλλιώς!